Κύριοι Υπουργοί,
Η παραγωγή κάστανου στην περιοχή του όρους Πάικου στον νομό Κιλκίς, λόγω της αυξανόμενης ζήτησης των τελευταίων ετών και της ανοδικής πορείας της τιμής του, μπορεί να αποτελέσει για την περιοχή μια σημαντική προοπτική ανάπτυξης και πλούτου.
Ωστόσο, τα περίπλοκα και χρόνια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καστανοπαραγωγοί δυσχεραίνουν τη συστηματική καλλιέργειά του και στέκονται τροχοπέδη στην αύξηση της παραγωγής.
Πρώτο και δαιδαλώδες πρόβλημα αποτελεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς των καστανοτεμαχίων. Αυτό διαφοροποιείται ανάλογα με την περιοχή – τοποθεσία που βρίσκεται το κάθε ένα από αυτά.
Ειδικότερα, στην περιοχή της Γρίβας, το Ελληνικό Δημόσιο εμφανίζεται ως συνιδιοκτήτης που του ανήκει εξ’ αδιαιρέτου το 1/5 της έκτασης κάθε καστανοτεμαχίου (σύμφωνα με τον Ν. 1072/1917 Γ΄/Δ. 2468 άρθρο1, το άρθρο 49 του Ν. 2052/1920 και το άρθρο 143 παρ. 4 του Αγρ. Κώδικα του 1926, όπως ισχύουν σήμερα, Νομ. 748/1978 απόφαση του Αρείου Πάγου,1006/1953 γνωμοδότηση ΝΣΚ, αριθμ. 14/1972 γνωμοδότηση Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας κλπ). Υπάρχουν και καστανοτεμάχια που έχουν παραχωρηθεί κατά χρήση και όχι κατά κυριότητα, στα οποία συνεχίζει να έχει κυριότητα το Ελληνικό Δημόσιο. Επίσης, σύμφωνα με την αρίθμ. 32/20-5-1931 απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου του Υπουργείου Γεωργίας (η οποία μεταγράφηκε στο Υποθηκοφυλακείο Γουμένισσας τόμος 168, αυξ. Αριθμ. 100 στις 8-10-1999) τα καστανοτεμάχια Γρίβας αναγνωρίσθηκαν ως ιδιωτικά στους κατοίκους πλην εκείνων που μετανάστευσαν στην Βουλγαρία, τα οποία αναγνωρίσθηκαν ως Δημόσια.
Για τα καστανοτεμάχια της περιοχής Καστανερής – Λιβαδίων, το γραφείο Κτηματογράφησης στην έκθεσή του δεν αναφέρει συνολικό αριθμό των γεωτεμαχίων που αποδίδονται σε ιδιώτες ούτε και το συνολικό εμβαδό τους βάσει Δικαστικών Αποφάσεων που υπάρχουν. Αρκετοί ιδιοκτήτες κατέχουν τοπογραφικά διαγράμματα, τα οποία όμως έχουν συντεταγμένες που δεν είναι θεωρημένες από το ελληνικό Δημόσιο. Έτσι, η απουσία σχετικών εξαρτημένων, θεωρημένων τοπογραφικών διαγραμμάτων, για την εφαρμογή των Δικαστικών Αποφάσεων, καθιστά αδύνατη την απόδειξη των δικαιωμάτων των ιδιωτών επ’ αυτών των γεωτεμαχίων, σύμφωνα με το γραφείο Κτηματογράφησης. Οι κάτοικοι ζητούν οι Δικαστικές Αποφάσεις που κατέχουν να μην αγνοηθούν και να οριστεί η διαδικασία κατά την οποία θα μπορέσουν να αποτυπωθούν στον Δασικό Χάρτη, πριν την επικύρωσή του. Να τονίσουμε στο σημείο αυτό, πως οι Αποφάσεις αυτές αντιστοιχούν σε 10.381,40 στρ. καστανοτεμαχίων. Επίσης και εδώ υπάρχουν καστανοτεμάχια που παραχωρήθηκαν κατά χρήση και όχι κατά κυριότητα στους ιδιώτες, στα οποία συνεχίζει να έχει κυριότητα το Ελληνικό Δημόσιο.
Παράλληλα, υπάρχει και το κοινοτικό Δάσος Κάρπης, το Δημόσιο Δάσος «Σκρα-Φανού» και το Διακατεχόμενο Δάσος Κούπας με διαφορετικό ιδιοκτησιακό καθεστώς το καθένα και με διαφορετικές επιπτώσεις στη διαχείριση και εκμετάλλευση των καστανοτεμαχίων.
Ένα δεύτερο ζήτημα που στέκεται εμπόδιο στην αποδοτικότερη εκμετάλλευση της καστανιάς είναι το γεγονός ότι αυτή θεωρείται δασικό είδος και όχι δενδρώδης καλλιέργεια. Εάν χαρακτηριστεί δενδρώδης καλλιέργεια, τουλάχιστον ως προς τη χρήση, θα μπορέσει να λυθεί το θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ αναφορικά με την επιλεξιμότητα, γεγονός που θα επιτρέψει την άρδευση της καστανιάς και θα ανοίξει το δρόμο για τη δημιουργία αρδευτικών έργων, που τόσο έχουν ανάγκη οι κάτοικοι και η περιοχή. Εδώ και πολλά χρόνια γίνεται λόγος για ένα φράγμα στην περιοχή των Λιβαδίων, έργο για το οποίο μάλιστα υπήρξε και σχετική μελέτη του κ. Βούρτσα από το Δασαρχείο Γουμένισσας, ωστόσο έμεινε μόνο στα χαρτιά και στις συζητήσεις.
Ακόμα ένα ιδιαίτερης σπουδαιότητας πρόβλημα είναι αυτό της κλιματικής αλλαγής, το οποίο θα εμφανίσει τις επιπτώσεις του σταδιακά μέσα στα επόμενα χρόνια. Όπως σε όλες τις καλλιέργειες, εμφάνισε τον αντίκτυπό της και στην καστανιά. Η αύξηση της θερμοκρασίας και η παρατεταμένη ξηρασία που παρατηρείται όλο και πιο έντονα είχε ως αποτέλεσμα η παραγωγή του 2021 να μειωθεί κατά 40%, γεγονός που καθιστά αναγκαία πλέον την άρδευση της καστανιάς. Έτσι οι κάτοικοι ζητούν την αναπροσαρμογή των προϋποθέσεων των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ, όσον αφορά στην καλλιέργεια της καστανιάς.
Επειδή το ίδιο το κράτος θα πρέπει να λειτουργεί ως αρωγός στους πολίτες - ιδιαίτερα στους κατοίκους των ορεινών και δυσπρόσιτων περιοχών - και όχι ως αντίδικος
Επειδή το κράτος θα πρέπει να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη ενός τόπου και των κατοίκων του
Επειδή το κράτος θα πρέπει να κρατά μια ισονομία σε όλους τους κλάδους του πρωτογενή τομέα
Ερωτάσθε κ. κ.Υπουργοί :
- Υπάρχει πρόθεση να λυθεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς των καστανοτεμαχίων, προκειμένου οι κάτοικοι να μην επιβαρύνονται με τα έξοδα ενστάσεων; Τί προτίθεστε να πράξετε προκειμένου το Δημόσιο να μην αμφισβητεί και να μην διεκδικεί περιουσίες των κατοίκων των ορεινών και ακριτικών περιοχών της χώρας;
- Σκοπεύετε να εντάξετε την καστανιά στις δενδρώδεις καλλιέργειες, τουλάχιστον ως προς τη χρήση της;
- Προτίθεστε να προχωρήσετε στη δημιουργία αρδευτικών έργων στην περιοχή και αν ναι, από ποιους πόρους μπορείτε να τα υλοποιήσετε;
- Θα κάνετε ενέργειες προκειμένου να αναπροσαρμοστούν οι προϋποθέσεις για τις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ, όσον αφορά την καλλιέργεια της καστανιάς;
Ο ερωτών βουλευτής
Γιώργος Φραγγίδης