Την ίδια στιγμή μέσα σε συνθήκες χαλάρωσης και ανυπαρξίας περιοριστικών μέτρων, αλλά και αυξημένης κινητικότητας λόγω τουρισμού και θερινής περιόδου η πανδημία «τραβάει την ανηφόρα». Οι νέες υπερμεταδοτικές υποπαραλλαγές ΒΑ4 και ΒΑ5 έχουν οδηγήσει σε αυξημένες μολύνσεις και αυξημένες νοσηλείες.
Μπορεί ο καθοριστικός δείκτης να είναι ο αριθμός των διασωληνώσεων που αυτή τη στιγμή εμφανίζει μικρή αύξηση, ωστόσο δεν πρέπει να υποτιμάμε την εκτόξευση των νοσηλειών που μπορεί να ασκήσει πίεση στις απλές κλίνες και σταδιακά να πιέσει και τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας.
Οι ειδικοί, εξάλλου, προβλέπουν ότι τα κρούσματα θα ανέλθουν στα είκοσι τρεις χιλιάδες με είκοσι πέντε χιλιάδες κατά μέσο όρο την εβδομάδα και ότι θα υπάρξει διπλασιασμός μέχρι τα μέσα του Ιουλίου.
Τελευταία επισημαίνουν και την υγειονομική βόμβα του συνδρόμου «Long Covid», ενός μεγάλου κινδύνου για τη δημόσια υγεία με σημαντικότατη επιβάρυνση στην οικονομία, που απαιτεί ολιστική διεπιστημονική προσέγγιση και εκπαίδευση του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού. Οι μελέτες δείχνουν ότι ένας στους πέντε ασθενείς που θα νοσήσουν από κορωνοϊό, ανεξάρτητα από τη βαρύτητα της αρχικής νόσησης, θα παρουσιάσει κάποιες βλάβες σε ζωτικά όργανα ως αποτέλεσμα του συνδρόμου. Αυτό και μόνο κάνει σαφές ότι η τακτική της Κυβέρνησης να περιμένει να αυξηθούν οι διασωληνώσεις και οι θάνατοι για να πάρει μέτρα είναι εντελώς άστοχη, όπως άστοχη ήταν και η πρόωρη εγκατάλειψη της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας σε όλους τους χώρους συνωστισμού και συγχρωτισμού, κλειστούς ή ανοιχτούς.
Σας το επισημάναμε και πριν από τρεις μήνες, όταν ετοιμαζόσασταν να πετάξετε τις μάσκες, κύριε Υπουργέ.
Θα πρέπει να ληφθούν έγκαιρα ορισμένα μέτρα για να αναχαιτιστεί η αύξηση των κρουσμάτων και να αποφευχθούν οι πολλές εισαγωγές σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Η πολιτεία οφείλει να υπενθυμίζει σταθερά στους πολίτες την τήρηση των προστατευτικών μέτρων και να τους προφυλάσσει μακροπρόθεσμα, μειώνοντας την έκθεσή τους στον συγχρωτισμό, φροντίζοντας παραδείγματος χάρη για περισσότερα μέσα μαζικής μεταφοράς με λιγότερο κόσμο, περισσότερη τηλεργασία και πολλά άλλα.
Είπατε χθες, κύριε Υπουργέ, ότι είναι υποχρεωτική η χρήση μάσκας στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Όμως, η ανυπαρξία ελέγχων συμμόρφωσης και η χαλαρότητα που εκπέμπει η Κυβέρνηση σε αυτό το θέμα έχει οδηγήσει σε φαινόμενα αδιαφορίας των πολιτών που τείνουν να μην φορούν μάσκα πουθενά.
Η τακτική σας δεν είναι σταθερή και σαφής ούτε στο θέμα των εμβολιασμών. Είχαμε πρόσφατα το φιάσκο με τη δεύτερη αναμνηστική δόση του εμβολίου στους άνω των τριάντα ετών σε προαιρετική βάση και χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση, που εισηγήθηκε η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών και βγήκε πολύ συντηρητικά ο κ. Μόσιαλος σε σχέση με αυτή την απόφαση. Τέτοιες ενέργειες πλήττουν την αξιοπιστία της Κυβέρνησης και υπονομεύουν το εμβολιαστικό πρόγραμμα. Οι αποφάσεις δημόσιας υγείας και οι ιατρικές αποφάσεις πρέπει να βασίζονται στην τεκμηρίωση και στη συστηματική ανάλυση των δεδομένων. Παράλληλα, οι εκκλήσεις για εμβολιασμό με τη δεύτερη επαναληπτική δόση των περίπου δύο εκατομμυρίων ατόμων ηλικίας άνω των εξήντα ετών φαίνεται να μην βρίσκει τη δέουσα ανταπόκριση.
Με το άρθρο 3 του νομοσχεδίου επαναφέρετε την υποχρεωτική επίδειξη του πιστοποιητικού εμβολιασμού ή νόσησης για τους εργαζόμενους στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα σε μία φάση που όλα τα μέτρα είναι σε αναστολή. Είπατε ότι το κάνετε αυτό για να υπάρχει σε ισχύ το θεσμικό πλαίσιο. Δεν μας πείθετε απόλυτα. Θα μπορούσατε να επαναφέρετε τη ρύθμιση τον Σεπτέμβριο. Σε μια δεύτερη ανάγνωση ίσως ο στόχος σας είναι να μην δοθεί το επιχείρημα στους ανεμβολίαστους υγειονομικούς σε σχέση με τη διεκδίκηση επιστροφής στην εργασία τους.
Με αφορμή αυτή τη σκέψη υπενθυμίζω ότι έχουμε πάρει ξεκάθαρη θέση εξ αρχής, είμαστε υπέρ της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού στους υγειονομικούς. Ωστόσο, είναι πολύ σκληρό αυτοί οι άνθρωποι που λείπουν από το σύστημα υγείας να στερούνται σήμερα πλήρως το εισόδημά τους και να απειλείται η επιβίωσή τους. Αν οι επιδημιολογικές εξελίξεις είναι καλές στο τέλος του καλοκαιριού, πιστεύω ότι θα πρέπει να επανεξεταστεί το θέμα τους.
Σε όλες τις συνεδριάσεις της αρμόδιας Επιτροπής ο εισηγητής της Πλειοψηφίας επανέλαβε ότι η Κυβέρνηση είναι υπερήφανη για τη διαχείριση της πανδημίας. Εμείς, αντίθετα, εκφράζουμε την αγωνία μας για την απουσία στρατηγικής και ανησυχούμε για το πού πηγαίνει η υγεία στη χώρα μας. Μετά από δυόμισι χρόνια δεν μπορεί να υπερηφανεύεστε που εξακολουθείτε να νομοθετείτε με παρατάσεις προσωρινών ρυθμίσεων ανά τρίμηνο.
Είπατε, κύριε Υπουργέ, στην Επιτροπή ότι το κάνετε αυτό για να περνάει η έγκριση από την κοινοβουλευτική διαδικασία και παράλληλα να γίνεται συζήτηση για τα θέματα υγείας. Αυτό δεν δικαιολογεί το περιεχόμενο της νομοθέτησής σας. Είχατε χρόνο να προγραμματίσετε ουσιαστικές λύσεις για την πανδημία, αλλά και κάθε μελλοντική υγειονομική απειλή που νομοτελειακά θα ακολουθήσει στο εγγύς ή στο απώτερο μέλλον εξαιτίας περιβαλλοντικών, οικονομικών, κοινωνικών και άλλων παραγόντων. Μπορούσατε -αλλά δεν το κάνατε- να ενισχύσετε το δημόσιο σύστημα υγείας σε όλα τα επίπεδα, στελέχωση, υποδομές, εξοπλισμό, να είχατε κάνει χαρτογράφηση υγειονομικών αναγκών σε όλη τη χώρα, ώστε να προχωρήσετε στη συστηματική κάλυψή τους. Δεν το κάνετε. Δεν μάθατε από την πανδημία.
Σε όλη την Ελλάδα, από άκρη σε άκρη, κρίσιμες κλινικές για τη λειτουργία των νοσοκομείων λειτουργούν υποστελεχωμένα και οριακά, με κίνδυνο για ασθενείς και για εργαζόμενους. Η περιφέρεια, ειδικά δε η νησιωτική Ελλάδα με τις ιδιαιτερότητές της, εμφανίζει τεράστιες αδυναμίες κάλυψης των υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού και οι υπηρεσίες υγείας που προσφέρουν υπολείπονται κατά πολύ σε ποιότητα εκείνων του κέντρου. Εξάλλου, τα διδάγματα από την πορεία της πανδημίας σε σχέση με τις ανισότητες από το κέντρο στην περιφέρεια είναι εμφανή. Οι ασθενείς ταλαιπωρούνται για να βρουν λύσεις στα προβλήματα υγείας τους, οι εργαζόμενοι καταρρέουν από την υπερεργασία, η εξωνοσοκομειακή φροντίδα είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
Είπε ο εισηγητής του νομοσχεδίου -και το είπε και σήμερα- «άνοιξαν νέες κλίνες ΜΕΘ». Θετικό αυτό, αλλά αξίζει να μας πείτε πώς λειτουργούν οι ΜΕΘ, με τι προσωπικό. Με τις τεράστιες ελλείψεις σε αναγκαίες ειδικότητες για τη λειτουργία μιας ΜΕΘ, όπως εντατικολόγων και αναισθησιολόγων, διερωτάται κανείς για την ποιότητα και την ασφάλεια με την οποία λειτουργούν.
Και βέβαια, δεν τιμά το σύστημα υγείας ότι νομοθετείται για άλλη μια φορά η ένταξη συνταξιούχων γιατρών στο εθνικό σύστημα υγείας για τις ανάγκες της πανδημίας. Επί μήνες αναμένουμε τις εξαγγελθείσες προσλήψεις ιατρονοσηλευτικού προσωπικού.
Επίσης, με αφορμή το άρθρο 39 για την παραμονή στο εθνικό σύστημα υγείας γιατρών ειδικότητας αναισθησιολογίας και νεφρολογίας οι οποίοι θα είχαν συνταξιοδοτηθεί λόγω ηλικίας, να πω ότι προτεραιότητα είναι να προσλαμβάνονται νέοι γιατροί στο εθνικό σύστημα υγείας και όχι να παρατείνεται η ηλικία συνταξιοδότησης των ήδη υπηρετούντων. Προσλήψεις, όμως, δεν γίνονται, οπότε αναγκαστικά καταφεύγουμε σε τέτοιες λύσεις και θεωρώ ότι δεν είναι οι μοναδικές ειδικότητες που βρίσκονται σε έλλειψη. Είναι καλό να δοθεί δυνατότητα παράτασης σε γιατρούς όλων των ειδικοτήτων μετά από την αίτησή τους και εφ’ όσον διαπιστώνεται έλλειψη από τη μονάδα υγείας και την οικεία ΥΠΕ.
Τα κενά που δημιουργούνται λόγω συνταξιοδοτήσεων αποτελούν μείζον πρόβλημα στις υγειονομικές μονάδες σε όλη την επικράτεια. Είναι απαράδεκτο να δημιουργούνται τέτοια κενά. Μια ξαφνική παραίτηση ενός γιατρού είναι απρόβλεπτη, δεν είναι προβλέψιμη.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο για μια συνταξιοδότηση, για την οποία το Υπουργείο Υγείας μπορεί να γνωρίζει ένα χρόνο πριν και να φροντίσει έγκαιρα για αναπλήρωση της θέσης. Χρειάζεται να γίνουν μόνιμες προσλήψεις, να ανατραπεί το brain drain, να γυρίσουν οι γιατροί μας πίσω. Και αυτό θα γίνει, μόνο εάν τους προσφέρουμε αξιοπρεπή μισθό και προοπτικές επιστημονικής και επαγγελματικής εξέλιξης.
Χρειάζεται να αλλάξει η εκπαίδευση, να συνδεθεί με την εργασία και να δοθούν κίνητρα για την πλήρωση ειδικοτήτων που χρειαζόμαστε. Οι ειδικευόμενοι να είναι καθαρά εκπαιδευόμενοι, να μην καλύπτουν εργασία και αναλαμβάνουν ευθύνη ειδικευμένων γιατρών.
Να δημιουργήσουμε ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό σύστημα δημόσιας υγείας, που θα στηρίζεται στην διατομικότητα και στη διεπιστημονικότητα. Να παρέχουμε προσβάσιμες και δωρεάν ποιοτικές υπηρεσίες υγείας για όλους, χωρίς διακρίσεις, ίσες ευκαιρίες και καλές συνθήκες εργασίας για τους εργαζόμενους στην υγεία.
Κύριε Υπουργέ, ανακοινώσατε πολλά ωραία πράγματα που θα έρθουν σε επόμενα νομοσχέδια για τη δευτεροβάθμια περίθαλψη, για την εκπαίδευση, για τη στελέχωση των νοσοκομείων. Όλα τα ωραία τα τοποθετείτε σε ένα μελλοντικό χρόνο. Αυτό όμως που έχουμε μπροστά μας αυτή τη στιγμή από εσάς είναι ένα νομοσχέδιο με ρυθμίσεις που δεν αντιμετωπίζουν καμία παθογένεια και δεν δίνουν ριζικές λύσεις στα προβλήματα του συστήματος υγείας που ανέδειξε η πανδημία. Αντιθέτως, πρόκειται για προσωρινές και πρόχειρες λύσεις, όπως μετακινήσεις προσωπικού και παρατάσεις συμβάσεων ΙΔΟΧ, που καλύπτουν εδώ και χρόνια πάγιες και διαρκείς ανάγκες.
Δεν μπορεί μετά από δυόμισι χρόνια να αντιμετωπίζετε την πανδημία με τον ίδιο τρόπο όπως στην αρχή. Ακόμη χειρότερα, το νομοσχέδιο περιέχει πλήθος διατάξεων που στηρίζονται σε διαδικασίες κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας για τις δημόσιες συμβάσεις, υπερκοστολογημένες απευθείας αναθέσεις και, κατ’ εξαίρεση, ρυθμίσεις, πάντα με την επίκληση της πανδημίας. Είτε η Κυβέρνηση δεν αντιλήφθηκε εξαρχής τη μη προσωρινότητα της πανδημίας, είτε τη βολεύει να παρακάμπτει τη νομιμότητα κρατώντας ομήρους τους συμβασιούχους, εν όψει της επερχόμενης εκλογικής αναμέτρησης και εξυπηρετώντας με αδιαφανείς συνθήκες πελατειακές σχέσεις και ίδια συμφέροντα.
Αναρωτιόμαστε, ποιο είναι τελικά το κόστος της πανδημίας; Έχετε κάνει απολογισμό μέχρι τώρα; Πού υπηρετούν οι σχεδόν 30.000 συμβασιούχοι του covid-19; Πώς αξιοποιήσατε τις δωρεές από ιδιώτες και ιδρύματα για την κάλυψη των αναγκών του Εθνικού Συστήματος Υγείας; Ποιος είναι ο απολογισμός των προμηθειών για την υγεία;
Ειδικά το άρθρο 43, αρμοδιότητας του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αποτελεί σκανδαλώδη ρύθμιση. Καταφεύγετε για όγδοη φορά στην παράταση ενός καθεστώτος αδιαφανών διαδικασιών και απευθείας αναθέσεων για προμήθειες, παροχή υπηρεσιών, συντήρηση πληροφοριακών συστημάτων κ.λπ. και μάλιστα αυτή τη φορά χωρίς όριο προϋπολογισμού σύμβασης και χωρίς υποχρέωση λήψης προσφορών, ώστε να επιλεγεί η πιο συμφέρουσα. Γιατί χρειάζεται κάτι τέτοιο; Όλα είναι ανοιχτά, οι υπηρεσίες λειτουργούν κανονικά.
Επίσης, είμαστε κάθετα αντίθετοι και με το άρθρο 51, αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας, που δίδεται παράταση στις εκλογές για την ανάδειξη πρυτανικών αρχών και κοσμητόρων, ώστε αυτές να διεξαχθούν με νέο νόμο.
Η Κυβέρνηση φέρνει τεράστια αναστάτωση, για να επιβάλει ένα σύστημα διοίκησης, το οποίο, μεταξύ των άλλων, χαρακτηρίζεται από έναν απίστευτο μικρομεγαλισμό, το ίδιο μοντέλο διοίκησης ανεξαρτήτως του μεγέθους του πανεπιστημίου, είτε είναι μικρό, είτε είναι μεγάλο. Το θέμα έπρεπε να αντιμετωπιστεί συνολικά με νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας.
Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι για τελευταία φορά θα ψηφίσουμε υπέρ επί της αρχής του νομοσχεδίου, γιατί είναι κάποιες ανάγκες των εργαζομένων που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Όμως, εάν σε επόμενη φορά δεν υπάρξει πλήρης ενημέρωση για τον αριθμό των συμβασιούχων, δεν υπάρξει ενημέρωση των συμβάσεων έργου και προμηθειών που νομιμοποιούνται χωρίς να υπάρχει έκτακτη ανάγκη και χωρίς λογοδοσία και ακόμη, εάν δεν πάρετε υπόψη σας ότι με αυτή την τακτική το σύνολο της διοίκησης των υπηρεσιών δεν ανησυχεί καθόλου για τον έλεγχο νομιμότητας και έχει εθιστεί στην παραβίαση των νόμιμων διαδικασιών, τότε δεν θα ξαναψηφίσουμε.
Όπως είπα και πριν, όσον αφορά τα άρθρα 43 και 51, είμαστε κάθετα αντίθετοι.
Ευχαριστώ πολύ.
