Ο βουλευτής αρχικά συνεχάρη την επιστημονική ομάδα και το Ίδρυμα Μποδοσάκη για την υψηλής ποιότητας και χρησιμότητας μελέτη, που μπορεί να αποτελέσει βάση συζήτησης για την αναβάθμιση της Δημόσιας Υγείας στη χώρα μας.
Υπογράμμισε ότι το Σχέδιο έρχεται στην κατάλληλη χρονική στιγμή, αφού χρειάζεται να επανεξετάσουμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και διαχειριζόμαστε την υγεία. Οι υγειονομικές προκλήσεις της εποχής απαιτούν ένα σύγχρονο, οργανωμένο, διατομεακό Κρατικό σύστημα Δημόσιας Υγείας, με αναβαθμισμένες δομές και υπηρεσίες, με σύγχρονες επιστημονικές πρακτικές και έμφαση στην ισότητα, τις ανάγκες υγείας του πληθυσμού, την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητα.
Ο υπεύθυνος του τομέα υγείας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής τόνισε ότι δεν πρέπει να συγχέουμε τη Δημόσια Υγεία με το Σύστημα Περίθαλψης, καθώς η πρώτη αναφέρεται στην πρόληψη και την προαγωγή της υγείας των πολιτών, την προστασία και την παρακολούθηση της υγείας τους και την διαχείριση κρίσεων, όπως είναι οι πανδημίες. Ορόσημο για τη Δημόσια Υγεία, αποτελεί η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), που στην Ελλάδα δυστυχώς παρουσιάζει εικόνα τραγικής εγκατάλειψης, διοικητικά, οργανωτικά και επιχειρησιακά.
Κάνοντας μια αποτίμηση του Σχεδίου Δράσης, ο κ. Φραγγίδης επεσήμανε ότι :
- είναι προϊόν διαλόγου και συμμετοχής της διεπιστημονικής ακαδημαϊκής και επαγγελματικής κοινότητας της δημόσιας υγείας, των πολιτικών κομμάτων και φορέων της κοινωνίας.
- Έχει ολιστική προσέγγιση και εφαρμόζει σύγχρονες πρακτικές δημόσιας υγείας,
- Έχει αξιακές βάσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα, την καθολική προσβασιμότητα και την βιωσιμότητα.
- Περιλαμβάνει εξαιρετικές προτάσεις και σωστές θεματικές προτεραιότητες για την υγεία,
- Τονίζει την ανάγκη επένδυσης στην εγγραματοσύνη υγείας, στην κοινωνική ενδυνάμωση και ανθεκτικότητα, στην ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων.
- Δίνει προτεραιότητα στην πρόληψη των χρόνιων νοσημάτων, στην ψυχική υγεία και στο υγιές ξεκίνημα της ζωής όλων των παιδιών (πρώτες 1000 μέρες).
Η πρωτοβουλία του ιδρύματος Μποδοσάκη δίνει έμφαση στην δημιουργία διακομματικής συναίνεσης και συνεργασίας και αυτό αποτελεί εγγύηση επιτυχίας.
Τόνισε ότι για το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, η υγεία είναι πολιτική επιλογή. Υπάρχει ανάγκη διατομεακής διακυβέρνησης της υγείας σε όλα τα επίπεδα και ενός ενισχυμένου συστήματος δημόσιας υγείας, κεντρικά και περιφερειακά, που θα συνεργάζεται με τις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας.
Ο κ. Φραγγίδης επεσήμανε, επίσης, ότι το σύστημα υγείας στην Ελλάδα έχει δώσει έμφαση στη νοσοκομειακή περίθαλψη, αφήνοντας στο περιθώριο την πρόληψη και την προαγωγή της υγείας, πράγμα που σημαίνει λιγότερη καλή υγεία των πολιτών και μεγαλύτερη δαπάνη για το κράτος. Σημείωσε την ανάγκη αναδιοργάνωσης και ενίσχυσης του ΕΣΥ και της ΠΦΥ, ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καιρών και να στοχεύουν στη μείωση των ανισοτήτων, μέσα από τοπικούς, περιφερειακούς και εθνικούς στόχους. Ιδιαίτερη σημασία απέδωσε στην ανάγκη αλλαγής της επικρατούσας αντίληψης και κουλτούρας για την υγεία στην Ελλάδα, από τους επαγγελματίες υγείας, τους σχεδιαστές των υπηρεσιών υγείας και τους ίδιους τους πολίτες.
Κλείνοντας, δήλωσε ότι το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής προτείνει την διακομματική υιοθέτηση του Σχεδίου Δράσης για την Δημόσια Υγεία, ως βάση για τη δημιουργία ενός σύγχρονου και βιώσιμου συστήματος στη χώρα μας, γεγονός που απαιτεί συλλογική στήριξη.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της τοποθέτησης του κ. Φραγγίδη
Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κυρία Υφυπουργέ, κυρία Πρόεδρε του Ιδρύματος Μποδοσάκη, κύριε Πρόεδρε της Επιστημονικής Επιτροπής, κύριε Αντιπρόεδρε της Επιστημονικής Επιτροπής, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Κατ’ αρχήν θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη σημερινή σας παρουσία στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής και να σας συγχαρώ για την εξαιρετική σε ποιότητα και ιδιαίτερα χρήσιμη για την κοινωνία μελέτη, που εκπονήσατε για τη δημόσια υγεία. Συγχαρητήρια αξίζουν και στο ίδρυμα Μποδοσάκη για τη σημαντική του πρωτοβουλία, που οδήγησε στη δημιουργία του Σχεδίου Δράσης για τη Δημόσια Υγεία, μιας σημαντικής βάσης συζήτησης για την αναβάθμιση της δημόσιας υγείας στη χώρα μας.
Είχα την τιμή να παρευρεθώ στην παρουσίαση του εν λόγω σχεδίου πριν λίγο καιρό στο Μέγαρο Μουσικής και να διαπιστώσω το υψηλό επίπεδο ποιότητας του έργου, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τη συμμετοχή σε αυτό μιας σπουδαίας επιστημονικής ομάδας. Δυστυχώς, ένας από τους βασικούς συντελεστές του έργου, ο ιδιαίτερα αξιόλογος Γιάννης Κυριόπουλος, ένας επιστήμονας με σημαντική προσφορά, δεν είναι πια μαζί μας και αυτό είναι μια μεγάλη απώλεια.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η χρονική στιγμή της παρουσίασης της συγκεκριμένης μελέτης, καθώς χρειάζεται τώρα να επανεξετάσουμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και διαχειριζόμαστε την υγεία. Η υγειονομική κρίση της πανδημίας, αλλά και γενικά οι αυξημένοι υγειονομικοί κίνδυνοι που απορρέουν από την οικονομική ύφεση, την κλιματική κρίση, τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές, τις φυσικές καταστροφές, τον πόλεμο στην Ουκρανία, ανέδειξαν με τον πλέον εμφατικό τρόπο την αξία της δημόσιας υγείας και ταυτόχρονα την ανάγκη αναβάθμισης των δομών και των υπηρεσιών της.
Οι μεγάλες υγειονομικές προκλήσεις της εποχής μας μπορούν να βρουν αποτελεσματικές απαντήσεις μόνο μέσα από ένα καλά οργανωμένο σύστημα δημόσιας υγείας, ένα σύγχρονο διατομεακό κρατικό σύστημα υγείας. Ένα σύστημα που θα είναι κτήμα της Πολιτείας, που θα εφαρμόζει σύγχρονες επιστημονικές πρακτικές και θα δίνει προτεραιότητα στην ισότητα, στις ανάγκες υγείας του πληθυσμού, στην ανθεκτικότητα και στη βιωσιμότητα.
Είναι σημαντικό όμως να μη συγχέουμε τη δημόσια υγεία με το σύστημα περίθαλψης. Η δημόσια υγεία αναφέρεται στο σύνολο των υπηρεσιών και των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την πρόληψη και την προαγωγή της υγείας των πολιτών, την προστασία και την παρακολούθηση της υγείας τους και τη διαχείριση κρίσεων, όπως οι πανδημίες. Οι παρεμβάσεις της πολιτείας σε αυτό τον τομέα χρειάζεται να είναι οργανωμένες και συστηματικές. Να λαμβάνουν υπόψιν τους παράγοντες εκείνους, κοινωνικούς, πολιτιστικούς, οικονομικούς, ιστορικούς, οι οποίοι επιδρούν στην ψυχολογία και την υγεία των πολιτών. Ορόσημο για την δημόσια υγεία αποτελεί η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) που στην Ελλάδα, δυστυχώς, η εικόνα της συντίθεται από κατακερματισμένες και ασυντόνιστες δομές, μεταξύ τους και με τα νοσοκομεία αναφοράς και την τοπική αυτοδιοίκηση. Προβλήματα πρόσβασης, αδυναμία παροχής ολοκληρωμένης φροντίδας του ασθενούς και παρακολούθηση της υγείας του σε βάθος χρόνου, σοβαρή υποστελέχωση και έλλειψη εξοπλισμού, μεγάλες γεωγραφικές ανισότητες στην ποιότητα παροχής υπηρεσιών.
Κάνοντας μια αποτίμηση του Σχεδίου Δράσης για τη δημόσια Υγεία, θα ήθελα να επισημάνω, ότι παρόλο που στο παρελθόν έχουν γραφτεί επιστημονικά πονήματα για τη δημόσια Υγεία, η συγκεκριμένη μελέτη αποτελεί μια ολοκληρωμένη προσπάθεια, μοναδική σε χαρακτηριστικά, που ανάλογή της δεν έχει ξαναγίνει. Είναι προϊόν ευρύτατου διαλόγου και συμμετοχής της διεπιστημονικής, ακαδημαϊκής και επαγγελματικής κοινότητας της Δημόσιας Υγείας, των πολιτικών Κομμάτων και φορέων της κοινωνίας. Ακόμη, έχει ολιστική προσέγγιση και εφαρμόζει τις πιο σύγχρονες, τεκμηριωμένες πρακτικές της δημόσιας Υγείας διεθνώς.
Η πρωτοβουλία δίνει έμφαση στη δημιουργία διακομματικής συναίνεσης και συνεργασίας, δημιουργώντας έτσι μια κοινώς αποδεκτή βάση παραγωγικής συζήτησης με εγγυημένα και επιτυχημένα αποτελέσματα. Το Σχέδιο έχει γερές αξιακές βάσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα, την καθολική προσβασιμότητα και τη βιωσιμότητα. Η αναφορά στους 17 στόχους της βιωσιμότητας είναι κριτικής σημασίας.
Συμφωνούμε με την άποψη, ότι η Υγεία είναι πολιτική επιλογή και είναι πλέον επιτακτική ανάγκη να θεσπιστούν μηχανισμοί διατομεακής διακυβέρνησης για την Υγεία σε όλα τα επίπεδα, Υγεία σε όλες τις πολιτικές, Υγεία για όλους, λογοδοσία για την Υγεία.
Συμφωνούμε με τις κύριες προτάσεις του Σχεδίου και τις θεματικές προτεραιότητες για δράση. Θέτουν τα θέματα με ολιστικό τρόπο και μας δίνουν τη δυνατότητα να διαμορφώσουμε πολιτικές και παρεμβάσεις με ιεραρχημένο τρόπο και με έμφαση στις προϋποθέσεις υλοποίησης. Το Σχέδιο τονίζει την ανάγκη, να επενδύσουμε στην εγγραμματοσύνη Υγείας, στην κοινωνική ενδυνάμωση και ανθεκτικότητα, στις ανάγκες των πιο ευάλωτων ομάδων και στην ετοιμότητα και διορατικότητα για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων, ειδικά εν όψει της απειλής των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
Δίνεται προτεραιότητα στην πρόληψη των χρόνιων μη-μεταδιδόμενων νοσημάτων, στην ψυχική υγεία και ιδιαίτερα στις προϋποθέσεις υγιούς ξεκινήματος για όλα τα παιδιά- η πρόταση για τις πρώτες «1.500 ημέρες», όπως είπε ο κ. καθηγητής προηγουμένως- και χαιρετίζουμε μία εθνική διατομεακή πρωτοβουλία για την υγεία των παιδιών.
Η χώρα μας πρέπει να δώσει προτεραιότητα στη δημιουργία διεπιστημονικού Σώματος Δημόσιας Υγείας, στην ενίσχυση του Συστήματος δημόσιας Υγείας στο κέντρο, στις περιφέρειες και τοπικά και στη στενή συνεργασία με τις Υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Είναι γεγονός, ότι το Σύστημα Υγείας στην Ελλάδα μέχρι τώρα, δυστυχώς, έχει δώσει μεγάλη έμφαση στο κομμάτι της νοσοκομειακής περίθαλψης, αφήνοντας στο περιθώριο την πρόληψη και την προαγωγή Υγείας. Αυτό σημαίνει, ότι έχουμε πολίτες λιγότερο υγιείς από το επιθυμητό, αλλά και μεγαλύτερη δαπάνη για το κράτος, αφού πάντα η θεραπεία κοστίζει πιο ακριβά από την πρόληψη.
Αναγκαία είναι η αναδιοργάνωση και η ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, ώστε να συμβάλλει στην αναβάθμιση της δημόσιας Υγείας. Μετά από 40 χρόνια πορείας και με βάση τα νέα δεδομένα, υπάρχει πλέον η ανάγκη ενός νέου ανθεκτικού, καλά οργανωμένου Εθνικού Συστήματος Υγείας και μιας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που θα αναπτύσσουν ολιστική προσέγγιση για τη μείωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας στην πατρίδα μας, που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καιρών και θα στοχεύουν στη μείωση των ανισοτήτων, μέσα από τοπικούς, περιφερειακούς και εθνικούς στόχους.
Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει κατά την άποψή μας να δοθεί και στην αλλαγή της επικρατούσας αντίληψης και κουλτούρας, για την υγεία στην Ελλάδα. Αλλαγή, που δεν θα πρέπει να μείνει μόνο στους επαγγελματίες υγείας, αλλά και στους σχεδιαστές των υπηρεσιών υγείας και τους ίδιους τους πολίτες, μέσω της εκπαίδευσης.
Το ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής, αναγνωρίζοντας την υψηλή ποιότητα, την αξία και τη χρησιμότητα του Σχεδίου Δράσης του Ιδρύματος Μποδοσάκη για τη Δημόσια Υγεία, προτείνει τη διακομματική υιοθέτησή του ως βάση, για τη δημιουργία ενός σύγχρονου και βιώσιμου Συστήματος που έχει τόση πολύ μεγάλη ανάγκη η χώρα μας. Εξάλλου, η συλλογική στήριξη είναι απαραίτητη για να επιτύχει οτιδήποτε στη Δημόσια Υγεία.
Σας ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.